(Άρθρο του Δ. Ψαρρά, στην ΑΥΓΗ της Κυριακής. Το αναδημοσιεύουμε για τις αλήθειες που αποκαλύπτει για να μην παραπλανάται το καλόπιστο αναγνωστικό κοινό της πάλαι ποτέ "εφημερίδας των συντακτών", της Ελευθεροτυπίας. Επίσης αναδεικνύεται και μία νέα μορφή επίθεσης της εργοδοσίας στην εργασία. Ο πόλεμος κεφαλαίου - εργασίας πέρασε πια στα χέρια ενός νέου υπόκοσμου.
Το προηγούμενο Σάββατο εμφανίστηκε στα περίπτερα η Ελευθεροτυπία. Είχαν περάσει σχεδόν έξι μήνες από τις 22 Δεκεμβρίου που κυκλοφόρησε το τελευταίο φύλλο της εφημερίδας και δέκα μήνες από τη στιγμή που η Χ.Κ. Τεγόπουλος έπαυσε να πληρώνει τους εργαζόμενους της, ενώ συνέχιζε να εκπληρώνει μέρος των υποχρεώσεών της προς εμπορικούς πιστωτές και προς τις τράπεζες
Το φύλλο του προηγουμένου Σαββάτου είχε τον υπότιτλο "Απεργιακή έκδοση των εργαζομένων", ενώ σε ιστολόγια και ειδησεογραφικούς ιστότοπους εμφανίστηκε ως "τρίτο" απεργιακό φύλλο των εργαζομένων της Ελευθεροτυπίας. Οι προσεκτικοί αναγνώστες διαπίστωσαν μια σοβαρή διαφορά. Τα δυο απεργιακά φύλλα που κυκλοφόρησαν στις 15 και 25.2.2012 έφεραν τον τίτλο Οι Εργαζόμενοι και όχι Ελευθεροτυπία, ενώ και τα κείμενα των συντακτών ήταν ανυπόγραφα.
Μια διαφορά που δεν θα μπορούσαν να την εντοπίσουν οι αναγνώστες, αλλά είναι εξίσου αποκαλυπτική, αφορά το γεγονός ότι η επιχείρηση, που είχε κλείσει τα γραφεία της και είχε αποσυνδέσει τα μηχανήματά της προκειμένου να μην εκδοθούν τα δύο απεργιακά φύλλα, τώρα έχει ανοίξει διάπλατα τις πόρτες της στην ομάδα των εργαζομένων που διαχειρίζονται το νέο εγχείρημα υπό το όνομα Ελευθεροτυπία και έχει επανασυνδέσει τα μηχανήματά της για να τους διευκολύνει.
Μια τελευταία διαφορά είναι ότι ενώ τα απεργιακά φύλλα απέφυγαν την περιοδικότητα στην έκδοσή τους, τα φύλλα που διεκδικούν σήμερα τον τίτλο του "απεργιακού" έχουν εξαρχής ανακοινώσει την εβδομαδιαία κυκλοφορία τους.
Αλλά αυτά τα ειδοποιά στοιχεία των απεργιακών φύλλων εδράζονται στη γνωμάτευση του νομικού συμβούλου της ΕΣΗΕΑ κ. Λάζαρου Μπελίτση, τον οποίο είχαν συμβουλευτεί οι εργαζόμενοι προκειμένου να μην διακινδυνέψουν τα χρήματα από δεδουλευμένα και αποζημιώσεις που τους οφείλει η επιχείρηση. Η γνωμάτευση αυτή που δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο του εκπροσώπου των εργαζομένων υποδεικνύει σαφώς ότι για να προστατέψουν τα δικαιώματά τους οι εργαζόμενοι πρέπει να μην κάνουν χρήση του τίτλου Ελευθεροτυπία, να μην υπογράψουν τα κείμενά τους και να μην εκδίδουν το απεργιακό φύλλο σε τακτικά διαστήματα1.
Παρά την τήρηση αυτών των τριών υποδείξεων, η ιδιοκτησία της Χ.Κ. Τεγόπουλος είχε αντιδράσει τότε έντονα στην προοπτική να εκδοθούν τα απεργιακά φύλλα. Αφού δήλωσε στον εκπρόσωπό μας ότι "τα θεωρεί εχθρική ενέργεια" και ότι "θα κάνει χρήση όλων των δυνατοτήτων που της παρέχει ο νόμος για να τα εμποδίσει"2, παρενέβη με εξώδικο στο πρακτορείο πριν την έκδοση του πρώτου απεργιακού φύλλου και κατέθεσε ασφαλιστικά μέτρα πριν την έκδοση του δεύτερου. Οι κινήσεις αυτές δεν καρποφόρησαν, αλλά τόσο το πρακτορείο όσο και το δικαστήριο στηρίχτηκαν στην τήρηση των όρων που υποδείκνυε και ο νομικός σύμβουλος της ΕΣΗΕΑ. Τώρα οι όροι αυτοί δεν τηρούνται, για τον απλό λόγο ότι έχει εξασφαλιστεί η άδεια της επιχείρησης!
Με δυο λόγια, το φύλλο της Ελευθεροτυπίας που κυκλοφόρησε στις 16.6 και επρόκειτο να επανακυκλοφορήσει και χθες δεν είναι "απεργιακό". Είναι ένα υβρίδιο, το οποίο εκδίδεται μεν από απλήρωτους εργαζόμενους, αλλά με τη συναίνεση και την άδεια της εργοδοσίας. Τέτοιου είδους "απεργίες" δεν συναντάμε ούτε στην Ιαπωνία. Άλλωστε το παραδέχτηκαν και όσοι διηύθυναν το εγχείρημα, μιλώντας στη συνέλευση των συντακτών για "τύποις απεργιακό"! Και τα παράξενα δεν σταματάνε εδώ. Μεταξύ των συντακτών που πρωτοστατούν σ’ αυτή την υβριδική "απεργιακή-εργοδοτική" έκδοση είναι και στελέχη της επιχείρησης που έχουν ήδη προσληφτεί σε ανταγωνιστικές εβδομαδιαίες εφημερίδες, ενώ το παρών δίνουν και όσοι είχαν πολεμήσει τα απεργιακά φύλλα με τον ισχυρισμό -τότε- ότι δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν τα δικαιώματά τους.
Ο παράξενος χαρακτήρας αυτός έχει επισημανθεί από πολλούς συναδέλφους χωρίς να υπάρχει απάντηση επί της ουσίας3. Το ερώτημα είναι για ποιο λόγο αποφάσισε η Χ.Κ. Τεγόπουλος να αναθεωρήσει τη μέχρι πρότινος στάση της και εκεί που πολεμούσε με απειλές και δικαστήρια τα απεργιακά φύλλα, τώρα εμφανίζεται να συμπλέει με τη νέα "απεργιακή έκδοση". Δυστυχώς και εδώ η απάντηση είναι απλή. Σε μεγάλο βαθμό οι δημοσιογράφοι που σήμερα πρωτοστατούν στη νέα έκδοση είναι εκείνοι που διαφώνησαν δημόσια με την έκδοση των γνήσιων απεργιακών φύλλων του Φεβρουαρίου και εκείνοι που συντάχθηκαν υπέρ της επιχείρησης, όταν η Χ.Κ. Τεγόπουλος υπέβαλε αίτηση για υπαγωγή στο άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα, προβάλλοντας ένα πρωτοφανές "μνημονιακό" business plan, το οποίο πρόβλεπε την απόλυση των μισών εργαζομένων και τη δραστική μείωση των οικονομικών απαιτήσεων όσων επρόκειτο να παραμείνουν.
Το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών που εξέτασε την αίτηση κατέληξε σε μια εξαιρετικά φιλεργατική απόφαση που εκδόθηκε στις 16.5.2012, με την οποία καθορίζεται ότι καμιά εξυγίανση της επιχείρησης δεν είναι δυνατή χωρίς την "ομαλή συνεργασία μεταξύ διοίκησης της εταιρείας και των εργαζομένων" (Απόφαση 704/2012). Στην απόφαση επισημαίνεται το γεγονός ότι το 80% των εργαζομένων αντιτίθεται στο συγκεκριμένο σχέδιο εξυγίανσης και εκτιμάται ότι "από τη μέχρι τώρα εμπειρία από τον τρόπο διοίκησης της εταιρείας" προκύπτει η "ανεπάρκεια του υπάρχοντος διοικητικού και ιδιοκτησιακού σχήματος", κάτι που βασίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία. Για παράδειγμα, επισημαίνεται ότι "προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα οικονομικά συμφέροντα του συντρόφου της Μαριάνθης Τεγοπούλου σε έναν εντελώς διαφορετικό τομέα επιχειρηματικής δραστηριότητας, η αιτούσα εταιρεία υπέστη ή αναμένεται να υποστεί οικονομική αιμορραγία άνω των 6 εκατ. ευρώ, όταν το ποσό αυτό θα μπορούσε να διατεθεί για την αντιμετώπιση μέρους των οικονομικών της υποχρεώσεων και δη για την καταβολή των δεδουλευμένων μισθών".
Το φύλλο της Ελευθεροτυπίας που εκδίδεται σήμερα εκπροσωπεί ακριβώς αυτό το 20% των εργαζομένων που είχε στηρίξει την επιχείρηση στην αίτηση για το άρθρο 99. Η διοίκηση της επιχείρησης εμφανίζεται έτοιμη να καταθέσει νέα αίτηση. Ο μόνος τρόπος να γίνει δεκτή αυτή είναι να εμφανιστεί αυτή τη φορά με μεγαλύτερη συναίνεση από την πλευρά των εργαζομένων. Το "απεργιακό φύλλο" είναι το όχημα προς αυτή την κατεύθυνση, όσο καλές κι αν είναι οι προθέσεις κάποιων απ’ όσους συμμετέχουν σ’ αυτό.
Έχει ήδη εκφραστεί δημόσια η πρόθεση να μεταβληθεί αυτό το υβρίδιο σε πραγματικό επαγγελματικό φύλλο, το οποίο θα εκδίδεται από κάποιο σχήμα που θα παρακάμπτει -με τη σύμφωνη βέβαια γνώμη της- την Χ.Κ. Τεγόπουλος, προκειμένου να αποφύγει τα χρέη που τη βαρύνουν. Μάλιστα συντάκτης που μετέχει σήμερα στην επιτροπή του "τύποις απεργιακού" φύλλου (δικός τους είναι ο χαρακτηρισμός) δεν δίστασε να προτείνει στη συνέλευση των συντακτών να μεταβληθεί το φύλλο σε οιονεί εκπρόσωπο τραπεζικών συμφερόντων!
Η παράκαμψη της Χ.Κ. Τεγόπουλος και η μεταβίβαση του τίτλου σε κάποια άλλη εταιρεία "ελεύθερη βαρών" προβλεπόταν και στην αίτηση για το άρθρο 99 που απορρίφθηκε (σ. 50). Δεν πρέπει λοιπόν να εκπλήσσει κανέναν.
Από τη στιγμή που ανέλαβε την επιχείρηση η σημερινή ιδιοκτησία της Χ.Κ. Τεγόπουλος, το 2007, διαφάνηκε μια ανεξήγητη πρόθεσή της να απαξιώσει την επιχείρηση, να τη μικρύνει, να την προσαρμόσει στα προσωπικά της πρότυπα. Προηγήθηκε η εκδίωξη των σημαντικότερων διευθυντικών στελεχών, που συνοδεύτηκε με πρωτοφανή εκστρατεία απαξίωσής τους. Ακολούθησαν σποραδικές απολύσεις ανεπιθύμητων συντακτών και μαζικές απολύσεις στο πιεστήριο. Σειρά είχαν μετά ορισμένες στήλες με αναγνωσιμότητα που καταργήθηκαν με το έτσι θέλω (Ιός, Ρουμελιώτης, Μιχαηλίδης). Οι καθαρά εκδοτικές κινήσεις ήταν αυτοκτονικές: υποκατάσταση πετυχημένων ενθέτων με νέα δαπανηρά που απέτυχαν και έκδοση εβδομαδιαίου free press, το οποίο λειτούργησε ευθέως ανταγωνιστικά προς την εφημερίδα.
Και το αποκορύφωμα: την πιο κρίσιμη στιγμή για την οικονομική επιβίωση της επιχείρησης (αρχές 2009) πουλήθηκε η κερδοφόρα Χρυσή Ευκαιρία και ποσό 50 εκατ. ευρώ πήγε στους μετόχους του ομίλου με τη μέθοδο "επιστροφής κεφαλαίου". Από εκείνη τη στιγμή άρχισε ο υπερδανεισμός και το πρόβλημα ρευστότητας της επιχείρησης. Η σημερινή κατάληξη είναι αυτή που δεν φαίνεται στο "τύποις απεργιακό φύλλο". Πολυδιάσπαση των εργαζομένων, εξαναγκασμός δεκάδων σε απόλυση χωρίς αποζημίωση, άρνηση καταβολής δεδουλευμένων, άρνηση αναγνώρισης ακόμη και των επισχέσεων εργασίας, συνθήκες εργασιακού κανιβαλισμού κάτω από "αντιμνημονιακά" συνθήματα, απεργίες με την ευλογία του αφεντικού.
Όλα αυτά δεν είναι γνωστά στους αναγνώστες της Ελευθεροτυπίας, παρά το γεγονός ότι σπέρματα της αλήθειας έχουν καταγραφεί σε αρκετά διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης. Μπορεί όμως καθένας να διαπιστώσει την ακρίβεια όσων σημειώνουμε εδώ, αν διαβάσει προσεκτικά ακόμα και το ιστολόγιο του εκπροσώπου των εργαζομένων, ο οποίος συμμετέχει στο υβριδικό εγχείρημα. Ειδικά ας διαβαστεί το "ρεπορτάζ" από την τριμερή συνάντηση στο υπουργείο Εργασίας στις 14.6.20124.
Τότε θα διαπιστώσουν και όσοι παρασύρθηκαν από την αυτονόητη λάμψη του "απεργιακού φύλλου" ότι έπεσαν θύματα μιας πλαστής εικόνας.
* Μέλος της συντακτικής επιτροπής των γνήσιων απεργιακών φύλλων και ήδη απολυμένος χωρίς καταβολή δεδουλευμένων και αποζημίωσης από την Χ.Κ. Τεγόπουλος.
1 http://ekprosoposeleftherotypias.blogspot.gr/2012/02/blog-post_14.html.
2 http://ekprosoposeleftherotypias.blogspot.gr/2012/02/blog-post_3523.html.
3 Βλ. σχετ. http://ekprosoposeleftherotypias.blogspot.gr, http://www.thepressproject.gr/mediadetails.php?id=22955 και tvxs.gr/node/97591.
4 http://ekprosoposeleftherotypias.blogspot.gr/2012/06/blog-post_14.html.