...πάλευαν κάποτε για τα δικαιώματά τους στη Σουηδία.
Αναδημοσιεύουμε μνήμες και αρχειακό υλικό από το facebook group:
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΨΗΦΟΥ
(Σελίδες από την ιστορία του μεταναστευτικού κινήματος των Ελλήνων μεταναστών).
Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες στην Ελλάδα περιμένουν τις τελικές ρυθμίσεις. Θα αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου, έστω στις τοπικές εκλογές, ώστε να συμμετέχουν στα κοινά, να καθορίζουν, μέχρι ένα σημείο βέβαια τη ζωή τους;
Στη μνήμη μου έρχεται η εποχή, που κι εγώ μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας, που βρισκόμασταν στις χώρες της δυτικής Ευρώπης, μετανάστες της δεκαετίας το ’60, φυγάδες της επταετίας της χούντας, ζούσαμε τέτοιες μέρες. Ήμουν τότε στη Σουηδία, τη χώρα που είχα βρει άσυλο μαζί με περίπου 18.000 Έλληνες μετανάστες-εργάτες
Από τις αρχές της δεκαετίας του '70, το μεταναστευτικό κίνημα άρχισε τον αγώνα για την απόκτηση δικαιώματος ψήφου. Το 1973 η σουηδική κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα για "τεχνικούς λόγους". Η εφημερίδα ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ, που΄βγάζαμε στον Ελληνοσουηδικό σύλλογο Στοκχόλμης, βγήκε με τίτλο ΙΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΗΣΗ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ και ρεπορτάζ για το δικαίωμα ψήφου των μεταναστών της Σουηδίας (βλέπε φωτογραφία).
Δεν άργησε όμως να έρθει. Το 1975, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να δοθεί δικαίωμα ψήφου στις εκλογές για την Τοπική αυτοδιοίκηση, στους περίπου 800.000 ξένους και παράλληλα να απλοποιήσει τη νομοθεσία για την απόκτηση ιθαγένειας.
Ήταν ένα καλό νέο. Θυμάμαι τα χαμογελαστά πρόσωπα στα στέκια των μεταναστών. Στις καφετέριες του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού, στα ελληνικά καφενεία του Ρίνκεμπι –τη συνοικία, όπου το 80% των κατοίκων ήταν ξένοι- στις συνελεύσεις και μαζώξεις των συλλόγων και κοινοτήτων, ελληνικών, τουρκικών και άλλων εθνοτήτων. Αναβρασμός παντού. Θα γινόμασταν ισότιμοι πολίτες. Το παράδοξο –σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση εδώ- ήταν ότι το θέμα της ιθαγένειας δεν ήταν το βασικό. Ίσως γιατί δικαιώματα είχαμε, το σουηδικό διαβατήριο δεν θα άλλαζε πολλά πράγματα. Αντίθετα το δικαίωμα ψήφου ήταν αυτό που μαςα συνάρπαζε. Οι περισσότεροι από εμάς δεν είχαμε ψηφίσει στη ζωή μας. Οι τελευταίες εκλογές στην Ελλάδα έγιναν το 1964, ήρθε μετά η χούντα, τέλος οι εκλογές…
Ο νέος νόμος πέρασε εύκολα με ομοφωνία όλων των κομμάτων της σουηδικής Βουλής –δεν υπήρχαν Καρατζαφέρηδες και Σαμαράδες εκεί- και σε μερικούς μήνες, το 1976 πήγαμε στις κάλπες. Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Αυτό που μας είχε στερήσει η πατρίδα μας, το ζήσαμε σε μια ξένη χώρα! Τα ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑ ΝΕΑ, το περιοδικό της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων Σουηδίας κυκλοφόρησε με εξώφυλλο την έκκληση να πάμε όλοι στις κάλπες .
Αυτή ήταν η αρχή. Ακολούθησαν οι εκλογές του 1979, όπου για πρώτη φορά εκλέχθηκε ένας μετανάστης βουλευτής. Και η χαρά μας ήταν διπλή. Ο βουλευτής αυτός ήταν Έλληνας. Ένας εργάτης από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, ο Αλέκος Χρυσόπουλος, πάτησε το πόδι του στο σουηδικό κοινοβούλιο.
Αλέκος Χρυσόπουλος, ο πρώτος μετανάστης βουλευτής στη σουηδική Βουλή.
Και στην τελετή έναρξης της σουηδικής Βουλής η Ελλάδα είχε την τιμητική της. Ο πρόεδρος του Αριστερού κόμματος –με το οποίο εκλέχτηκε ο Χρυσόπουλος- αρχίζοντας το λόγο του είπε: Kalorises Aleko sth souidiki vouli. Και συνέχισε: «Κύριοι βουλευτές καλωσόρισα τον νέο μας βουλευτή στη γλώσσα του, στα ελληνικά. Και το έκανα γιατί πρέπει να συνηθίσουμε κάτι τέτοιο. Ο κόσμος αλλάζει, η Σουηδία αλλάζει και θα ακούμε πολλές γλώσσες εδώ σ΄αυτή την αίθουσα». Και οι αρχηγοί όλων των κομμάτων χαιρέτησαν το γεγονός, τονίζοντας μάλιστα ότι αποτελεί τιμή για τη Σουηδία το γεγονός ότι η πρώτη ξένη γλώσσα που ακούστηκε, ήταν η ελληνική, η γλώσσα της χώρας, όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία.
Αντώνης Χατζής
Οι Έλληνες στην ξένη γη.
“Τη φρικιώδη κατάστασιν των Ελλήνων αναγιγνώσκομεν εν τη Δέμβερ του Κολοράδου συναδέλφω “Νέα”. Κατά την εν συναδέλφον ταύτην, ήτις δημοσιεύει εν πλάτει την έκθεσιν του εκεί αστυάτρου, 800 Έλληνες ζώσιν υπό τους χειρίστους της υγιεινής και ανθρωπότητος κανόνας.
Η αστυνομία εύρε περί τους 25 Έλληνας κοιμώμενους και διαιτωμένους εις εν στενότατον δωμάτιον.
Αμέσως η αστυνομία εξεδίωξε τούτους εκείθεν και απολύμανε καταλλήλως το δωμάτιον τούτο, εξ ού ηπειλείτο η υγεία του περίοικου πληθυσμού. Ένεκα τούτου η συνάδελφος εφημερίς επιτίθεται δρυμήτατα κατά των Ελλήνων, λέγει δ’ ότι εκ της ελεεινής τούτων υγιεινής καταστάσεως απειλείται η υγεία όλης της πόλης”.
Απόσπασμα από ρεπορτάζ της εφημερίδας Αστήρ του Σικάγου με ημερομηνία 5/3/1909.
Διαβάστε επίσης: Οι Βρωμοέλληνες