Το μέλλον προβάλει εξαιρετικό και μας υπόσχεται αυξημένη αποτελεσματικότητα
Πως να το πεις με λόγια Γιωργάκη μας;
Η θεωρία που υποστηρίζει ότι οι πραγματικές αγορές κεφαλαίου, οι οποίες είναι καλά οργανωμένες, όπως το NYSE, είναι αποτελεσματικές. Έτσι οι επενδυτές που επενδύουν σε μια αποτελεσματική αγορά και αγοράζουν π.χ. μετοχές τις αγοράζουν σε τιμή που αντιπροσωπεύει την πραγματική τους αξία. Με άλλα λόγια η Καθαρή Παρούσα Αξία (NPV) της επένδυσης αυτής είναι μηδέν. Η αποτελεσματικότητα των αγορών οφείλεται στον ανταγωνισμό των επενδυτών που προσπαθούν να ανακαλύψουν υποτιμημένες μετοχές και καθώς οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται γίνονται συνεχώς λιγότερες, η αγορά μετατρέπεται γρήγορα σε αποτελεσματική αγορά.
Όταν «παίζουμε» τις αποταμιεύσεις μας στο χρηματιστήριο, αυτό γίνεται με στόχο τη δημιουργία απόδοσης επί του επενδυμένου κεφαλαίου, επί των αποταμιεύσεων μας δηλαδή. Πολλοί επενδυτές δεν προσπαθούν μόνο να κάνουν μια κερδοφόρα απόδοση, αλλά και να έχει υπερβολικά υψηλές επιδόσεις , ή αλλιώς όπως συνηθίζεται να λέγεται, «να νικήσει, την αγορά».
Αυτό είναι και το όνειρο όλων εκείνων που πιστεύουν πως ο τζόγος των χρηματιστηριακών αγορών είναι ο αυτοσκοπός ενός σύγχρονου Ηomo economicus[i]. Τι άλλο αποτελεί αυτό από ένα δείκτη καλλιέργειας (culture) του σύγχρονου ανθρώπου ζηλωτή των αγοραίων σχέσεων, των αγοραίων ηθών.
Η αποτελεσματικότητα της αγοράς - στηρίζεται στην υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς (Efficient Market Hypothesis - EMH) και διατυπώθηκε από τον Eugene Fama το 1970.
Η θεωρία δέχεται ότι σε κάθε δεδομένη στιγμή, οι τιμές αντικατοπτρίζουν πλήρως όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες για ένα συγκεκριμένο απόθεμα ή / και την αγορά.
Έτσι, σύμφωνα με την EMH, κανένας επενδυτής δεν έχει ένα πλεονέκτημα στην πρόβλεψη απόδοση μιας τιμής της μετοχής, επειδή κανείς δεν έχει πρόσβαση σε πληροφορίες που δεν είναι ήδη διαθέσιμες σε όλους τους άλλους.
Πληροφορίες σχετικά με πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, σε συνδυασμό με το πώς οι επενδυτές αντιλαμβάνονται αυτές τις πληροφορίες, είτε είναι αληθινές είτε είναι απλά φήμες, θα αντανακλώνται στην τιμή της μετοχής. Σύμφωνα με την EMH, καθώς οι τιμέςανταποκρίνονται μόνο στις πληροφορίες που διατίθενται στην αγορά, και, επειδή όλοι οι συμμετέχοντες στην αγορά είναι μυημένοι με τις ίδιες πληροφορίες, κανείς δεν θα έχει τη δυνατότητα σε κανέναν έξω-κέρδους αλλού.
· Και το πλοίο (το χρήμα) φεύγει από την παραγωγή
Σε αποτελεσματικές αγορές, οι τιμές δεν είναι προβλέψιμες, αλλά τυχαία διαμορφούμενες. 'Έτσι τυποποιημένες επενδύσεις με προβλέψιμες αποδόσεις δεν μπορούν να προκύψουν. Μια προγραμματισμένη προσέγγιση στις επενδύσεις, επομένως, δεν μπορεί να είναι επιτυχής σε μία ιδανική αγορά (μία αγορά χωρίς τριβές όπως κυνικά λένε οι οικονομολόγοι της αποτελεσματικότητας (τριβή είναι ο άνθρωπος και οι ανάγκες του)
Ο τζόγος του -θεωρητικού πάντα random walk.
Ο τζόγος των τιμών, το καζίνο των αξιών, το κουμάρι της απόλυτα ελεύθερης (άρα και ιδανικής) αγοράς, έχει ως αποτέλεσμα την αποτυχία της κάθε επενδυτικής στρατηγικής που αποσκοπεί στο να κερδίσει την αγορά με συνέπεια και ήθος (μη ξεχνάμε και τον όροbusiness ethics που έδωσε άλλοθι στους εγκληματίες του κορπορατισμού να δικαιολογούν τα εγκλήματα των επιχειρήσεων τους.
Στην πραγματικότητα, το EMH προτείνει ότι, δεδομένου του κόστους των συναλλαγών που εμπλέκονται στη διαχείριση του χαρτοφυλακίου, θα ήταν πιο επικερδής για έναν επενδυτή να βάλει τα λεφτά του σε ένα κεφάλαιο δεικτών[ii] . Είναι ακόμα μία προτροπή για μείωση του χρήματος που επενδύεται στην παραγωγή, στην εργασία, στην πρόοδο και ταυτόχρονη διόγκωση των τζογαδόρικων κεφαλαίων ρτου χρηματοοικονομικού τομέα.
· Τα μεγάλα ψέματα καίγονται μεγαλοπρεπώς
Στον πραγματικό κόσμο, ακόμα και των επενδύσεων, υπάρχει έντονος αντίλογος και αμφισβήτηση των EMH. Στον πραγματικό κόσμο των επενδύσεων, υπάρχουν προφανή επιχειρήματα κατά της EMH.
Υπάρχουν επενδυτές οι οποίοι έχουν χτυπήσει την αγορά (όπως ο Warren Buffett) , των οποίων η επενδυτική στρατηγική εστίασε σε υποτιμημένες μετοχές. Με την εντατική δημιουργία της μίας «φούσκας» μετά την άλλη έγινε πάμπλουτος και ταυτόχρονα έγινε το εικόνισμα που προσκυνούσαν οι εγχώριοι «Σοφοκλητζήδες» τότε, το «μακρινό» 1999. Και που πήγε το «όλοι παίζουν επί ίσοις όροις» της θεωρίας της αποτελεσματικότητας των αγορών;
Απλά πήγε περίπατο.
Μερικά παραδείγματα ορισμένων από τις προβλέψιμες ανωμαλίες του συστήματος άρα και της αδυναμίας ύπαρξης ιδανικών και αποτελεσματικών αγοτών.
- Ο Ιανουάριος και η επίδραση του
Τον πρώτο μήνα του χρόνου υπάρχουν κατά κανόνα υψηλότερες επιδόσεις. Αυτό οφείλεται στο ότι ήδη από τον Δεκέμβριο οι «επενδυτές» θέλοντας να δείξουν απώλειες για φορολογικούς λόγους, κάνουν ένα ξεπούλημα το οποίο σταματά με το παλιό έτος ενώ η ζήτηση (άρα και η ανάκαμψη) ξεκινά με το νέο.
- Το Σαββατοκύριακο και η Blue Monday
Οι Γουολστρητάδες χρησιμοποιούν τον όρο blue Monday και για να τονίσουν το ότι πρ΄ρπει να αποφεύγεται η αγορά μετοχών, πρωί πρωί Δευτέρας ή απόγευμα Παρασκευής, οπότε η τάση για υψηλότερες τιμές είναι πια κανόνας. Αντίθετα όσο προχωράει η Δευτέρα (αλλά και η εβδομάδα) οι τιμές πέφτουν
- Η μόδα και η ανθρώπινη βλσκεία
Ποιος ξεχνάει το πώς η «μόδα» του χρηματιστηρίου στην Ελλάδα του Σημίτη κατασκεύασε άπειρες φούσκες και ονόματα που δεν αντιστοιχούσαν σε τίποτα παρά μόνο σε έναν τίτλο γραμμένο σε ένα παλιόχαρτο που η δεν άξιζε ούτε το χαρτί του. Τα παλιόχαρτα αυτά όμως παίρνανε και χάνανε αξία χωρίς αυτό να δηλώνει κάτι που να αξίζει. Σίγουρα ο χρηματοοικονομικός ανταγωνισμός δεν προσδιόρισε σωστά τις τιμές και ούτε αυτές αντανακλούσαν την πραγματικότητα
- Η αδυναμία λειτουργίας του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης
Κάποιοι απορούν με τα προβλήματα των ιδανικών αγορών και την απόλυτη έλλειψη αποτελεσματικότητας τους. Σημείο ένστασης είναι η αδυναμία που εμφανίζει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης όσον αφορά τα χρηματοοικονομικά προϊόντα που διακινούνται στις αγορές. Η εξήγηση υπάρχει και είναι ότι οι χρηματοοικονομικές αγορές δεν είναι λαϊκές αγορές. Τα προϊόντα των αγορών προϊόντων καθημερινής χρήσης (τρόφιμα, είδη καθαριότητας, είδη ένδυσης κλπ) υπακούουν αυστηρά στον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης και το βλέπουμε κάθε φορά που αυξάνεται η τιμή ενός προϊόντος (βλέπε το πετρέλαιο με την κρίση στη Λιβύη) οι παραγωγοί αυξάνουν την παραγωγή του για να μειωθεί η τιμή με την αύξηση της προσφοράς (η Σαουδική Αραβία ως συνήθως ανακοίνωσε αύξηση της παραγωγής). Στα χρηματοοικονομικά προϊόντα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Αύξηση της τιμής ενός χρηματοοικονομικού προϊόντος, το καθιστά ελκυστικότερο, άρα οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης και ακόλουθα σε περαιτέρω αύξηση της τιμής κοκ. Τελικά το χρήμα δεν είναι το τέλειο προϊόν.
Τέλος πάντων η διαδικασία εγγενώς οδηγείται σε κραχ και επιπλέον αποδεικνύεται πως τελικά όλα είναι ψυχολογία. Τέρμα στο παραμύθι των αποτελεσματικών αγορών.
Στον πραγματικό κόσμο, οι αγορές δεν μπορούν να είναι απολύτως ή ολικώς αναποτελεσματικές. Θα μπορούσε να είναι λογικό να δούμε τις αγορές σαν ανθρώπινα εργαλεία που όταν χαλάνε τις πετάμε και φτιάχνουμε καινούργιες που να εξυπηρετούν τον άνθρωπο .και το γενικό καλό
Δεν είναι μετά λογικό να απαιτεί κανείς τον σαφή διαχωρισμό των αγορών χρηματοοικονομικών προϊόντων από την πραγματική οικονομία και τις πραγματικές αγορές;
Δεν είναι λογικό να απαιτεί κανείς να υπάρχει αυστηρότατος έλεγχος του τι προϊόντα διακινούνται στις χρηματοοικονομικές αγορές. Δεν θα ήταν λογικό να φορολογούνται οι κινήσεις αυτών των ψευτοαγορών; Δεν είναι λογικό το να υπάρχει φραγμός στα ποσά που διακινούνται στις αγορές αυτές;
Αντί επιλόγου
Όλα αυτά τα ερωτήματα μαζί με άλλα (όπως το από πού προέρχεται τόσο το χρήμα όσο και το χρέος, το γιατί απαγορεύεται-τυπικά τουλάχιστον- στην ΕΚΤ να στηρίζει απευθείας τα κράτη μέλη της ένωσης και εντέλει γιατί δεν ομοσπονδοποιείται η ρημάδα η ΕΕ ώστε να επέλθει και η πολιτική ένωση) είναι ερωτήματα που μας βασανίζουν τα τελευταία 18 χρόνια και που εδώ και ενάμιση χρόνο απολαμβάνουμε τις συνέπειες της εθνικής μας βλακείας. Ζούμε στην αυτοκρατορία των τραπεζών και είμαστε στον πλανήτη μόνο σαν διακοσμητικά μπιμπελό πάνω στους γκισέδες των καταστημάτων τους.
Τελευταία ακούγονται φωνές για το ότι το «Μνημόνιο» δεν βγαίνει, για την αναπόφευκτη «αναδιάρθρωση» κλπ. Όσοι τα λέγανε όμως και τα γράφανε πριν από καιρό, στην αρχή της ζημιάς, όταν η αναδιάρθρωση θα ζημίωνε κυρίως τις Τράπεζες, τότε αυτοί ήταν οι απάτριδες και οι κακοί και το εθνικό μας χρέος ήταν να τηρήσουμε το μνημόνιο, αυτό το έκτρωμα που μόνο ένας «Γιωργάκης» και ο «ρουφιανάκος» του θα υπέγραφαν. Αν είχε επικρατήσει η λογική και η αναδιάρθρωση είχε γίνει τότε, ο μεγάλος χαμένος θα ήταν οι τράπεζες. Σήμερα που αυτές τη σκαπουλάρανε (ή κοντεύουν) συχητάνε –μέσω των ΜΜΕ τους- για αναδιάρθρωση που θα την πληρώσει ΚΑΙ ΑΥΤΗ, ο λαός.
Δύστυχε λαέ (ή να πω ... τυχερέ λαέ;)
________________________________________________
Σχόλιο για το μέλλον του Γιωργάκη:
Ο ΓΑΠ πάει ολοταχώς για παγκόσμιο αξίωμα. Άλλωστε οι χρήσιμοι άνθρωποι επιβραβεύονται όπως κι εκείνος ο ανεκδιήγητος αναπληρωτής πρωθυπουργός (ο Ραγκούσης ντε) της Ταϊλάνδης ο Παντιτσπάκντι που για τις "υπηρεσίες" του έγινε επικεφαλής του παγκόσμιου οργανισμού εμπορίου. Έρχεται λαμπρό μέλλον για τους υπαλλήλους του ταμείου και των τραπεζών
[i] Το Homo με ερωτηματικό παρακαλώ
[ii] πχ διάσημο S&P (Standard and Poor’s 500) αμοιβαίο – μία «παθητική» όπως λέγεται επένδυση
Επιπλέον στοιχεία μπορεί να βρεί κανείς εδώ http://www.grinvest.gr/) αλλά και
στο Μανιφέστο των ανήσυχων οικονομολόγων που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσει;ς ΠΟΛΙΣ